Oudste en enig of ‘allene’ kinderen voelen zich in de zorg voor hun ouder vaak over-verantwoordelijk voor de ander. De alertheid om voor de ander te ‘moeten’ zorgen, zit diep geworteld. Ze mogen van zichzelf amper genieten… Ik herken mijzelf hierin en laat je zien hoe ik het heb overwonnen.
Ik geef je hier tips om jouw eigen zorg voor jezelf te organiseren en jouw eigen leven voor jezelf te gaan leven.
“Mijn moeder lijkt nu echt dement te worden. De zorg voor haar was al maanden achtereen erg zwaar, met elke keer ‘klappen’. Nu komen er steeds meer dingen bij. Vannacht nog: Ze heeft tot 4.30 uur TV zitten kijken, omdat ze dacht dat het 9.30 uur was. Op moment dat ik het hoor, ga ik direct de situatie ‘redden’… In dit geval ga ik direct een aantal klokken kopen. En zo ervaar ik shock na shock en ga ik direct in de modus om het ‘op te lossen’.
Ze zit in haar rode jurkje, niet voor de 1e dag, maar nu al voor de 26ste dag. Ze wil steeds hetzelfde aan. Ook al hangt de thuiszorg iets anders klaar en het rode jurkje in de kast. Ze wil dat per sé aan. Ik overleg keer op keer met de thuiszorg hoe we de jurk kunnen wassen.
Ik voel me moe.
Dit komt er ook nog eens bij. Je moeder te zien ‘aftakelen’, terwijl ze altijd al ontzettend lastig was in haar gedrag. Nu ook dit nog. En hier heb ik voor de alzheimer ook compassie. Maar hoe verwarrend: ze is lastig in haar gedrag en dan nu ook verwarder aan het raken. Door de alzheimer ervaar ik haar ook als kwetsbaar en wordt mijn oude redders-gedrag weer ‘wakker’. Het is vermoeiend om elke dag alle signalen en de ‘zorg te horen’ en lezen. Ik ervaar steeds meer dat ze niets meer kan. Dat ze er zo bij zit, zoals ze zit. En dat ik steeds meer oppak: boodschappen bestellen, taxi service, mensen halen en brengen, warme maaltijden regelen, etc. etc.
Ik heb er nu mee te maken dat ze al maanden herhaaldelijk dezelfde vragen stelt.
Daar heb ik wel geduld voor. Maar het wordt bij elkaar nu wel erg pijnlijk: dit OOK nog, naast alles wat er al was. Ik maak mij ook zorgen rond het alzheimer-stuk. Dat vind ik nog wel erg kwetsbaar ook. Hier kan ze écht niets aan doen. Wat kost dat een energie. Het zuigt mij leeg. En ik kan weinig voor haar doen. En ergens uit het oude stuk ‘kan’ ik het ook bijna niet meer. Het is verduren dat ik wéér niets kan doen. Het is een uitdaging om op mijn handen te zitten.
Nu is opeens de alzheimer een grote zorg éxtra: ‘Ik, in mijn eentje, er voor mijn moeder zijn’… Naast lastig gedrag, ook dit nog. Ik voel me daarin onwijs onthand. Hoe zit dat dan zónder de ‘zorg’, als ik niets meer zou doen? Aiiiiii…. Hoe laat ik het los? Daar had ik nog niet over nagedacht. Het gebeurt me opeens. De nieuwe situatie staat op de stoep. Ik ervaar een enorme loyaliteit en onwijze verantwoordelijkheid (alweer). Deze voel ik al vanaf mijn kindertijd en had ik al een stuk ‘verwerkt’. Nu komt er een nieuw stuk, de alzheimer, bij. En het gekke is: Nu vind ik het écht naar voor haar. Maar het loopt allemaal door elkaar. En mijn leven? Dat staat wederom ongeveer ‘on hold’. En dat is niet de bedoeling en niet mijn wens, voel ik. Ik wil haar ook niet laten ‘stikken’. Wat een dilemma.
Mijn confrontatie met mijn bestaansrecht
Wat zou er gebeuren als ik haar meer en meer laat? Alsof er daarmee ook een einde komt aan ‘bestaansrecht’ op een diepe laag. Ik kom er nu steeds meer achter dat ik als (enig) KOPP-kind, mijn bestaansrecht heb verbonden met de zorg voor anderen, mijn ouder(s).
Een diep gewortelde overtuiging: “Als ik maar zorg voor mijn ouder(s), dán mag ik er zijn”.
De vraag die ook bij mij op komt, is: Hoe pak ik dan mijn eigen bestaan terug? Hoe leef ik mijn leven?
Hoe zorg ik niet alleen voor anderen, maar ook voor MIJZELF in wat er is? Wat beteken IK dan, zónder zorg voor de ander/ de opvoeder?… Hoe mag IK mijn leven leven?…
De vraag die dus in dit proces naar boven komt: Wat als zij hun ding doen en niets van mij nodig hebben (of er zelfs niet meer zijn), heeft mijn bestaan dan wel zin’? … Cognitief weet ik het antwoord: “ja, natuurlijk”!… Maar emotioneel, diep in mijn lijf, gebeuren er andere dingen. Dat is totaal niet ‘bewust’ aan het gebeuren, dit voltrekt zich op een ander niveau. Het ‘laten’ is daarmee ook vreemd voor mij. Dan wordt deze laag ook direct geraakt. Ik voel me ‘leeg’ eronder. Wie ben ik, zonder dat zorgen voor de ander?”
Een waardering van je eigen bestaan, zonder zorg voor je ouder(s): hoe doe je dat?
Blijkbaar kom je als KOPP-kind op een vlak van het eigen bestaan: Het ‘bestaan’ opbouwen (onbewust) zonder directe zorg voor je ouder(s)…. Hoe doe je dat? Hoe ervaar je dat je helemaal OK bent, zoals je bent?
Herken jij dat? Dat je je ‘bestaan’ koppelt aan het zorgen voor de ander? Of dat je niet weet hoe je je leven op kan bouwen als het ‘zorgen’ stopt of je voelt dat je het wel MOET stoppen omdat je er anders aan onderdoor gaat?
Bouw een krachtcentrale om je heen. Wat is de krachtcentrale? Dat is een individuele behoefte-inventarisatie via het inzetten van een interne “Voedende Ouder” (VO) voor mijzelf. Deze interne “Voedende Ouder” beschermt en verzorgt je. Zet haar/hem in om alles te doen om jezelf goed te ‘verzorgen’. Hierbij alvast wat tips op een rij voor jou, om de krachtcentrale vorm te geven.
Erken je jezelf als Volwassen KOPP-kind, ook zónder de zorg voor de opvoeder(s)?
Mijn 4 tips en hoe je deze tips direct in jouw bestaan toe-eigent…
Tip 1: Accepteren dat jij genoeg BENT (zonder iets te DOEN)
Als 1e tip heb ik (g)een verrassing voor je: Het is namelijk totaal géén vraag of je iets ‘BENT’, zónder dat je zorg verleent aan je ouders’, het is een stélling. Je BENT hier namelijk al in dit leven, ook zonder zorg voor een ander, als Volwassen vrouw of man. Dus zie dat je er bent in jouw eigen leven. En probeer daarin steeds te ervaren => “IK BEN OK. In mijn Zijn ben ik genoeg”. Ik hoef er niets voor te doen om liefde te ‘verdienen’. In jouw oude werkelijkheid is dit vaak een zeer oud patroon – dit heeft je toen ook écht geholpen bij je overleving, dus het is helemaal OK. Maar nu hoeft het niet meer….. je leeft, je bent…. en je hoeft de erkenning niet meer te verdienen. Die is er al. Je bent groot. En je bent niet meer afhankelijk van de ouder(s). Je mag er zijn, wie je bent.
Tip 2: Eigenaarschap bij je ouder(s) laten
Door het eigenaarschap bij de ander (de ouder) te laten, ont-eigen je jezelf van dit patroon om dat op jouw schouders te laden. Het is namelijk niet aan jou. Kijk maar: de ander is groot, volwassen. In ieder geval qua leeftijd. En: als volwassen persoon is het haar/zijn keuze (bewust of onbewust). Het is ontolereerbaar gedrag en toch is het NIET van jou. Jij bent OK. En de ouder(s), zij/hij is ook OK (ook al is het gedrag soms niet ok). Dat is ook een mooi uitgangspunt van jouw bestaan. De dementie of alzheimer heeft een dun lijntje. Natuurlijk is het helemaal ok (zoals ik zelf ook doe) om de regie van de zorg wel uit te oefenen. Deze tip gaat om het emotionele, het destructieve patroon, dat je je hele ouder(s) qua psychische, emotionele en fysieke zorg, op je schouders neemt. Dat mag je bij de ouder(s) laten. Het is immers ook verwarrend voor je omdat het psychische en emotionele (oude) gedrag erdoorheen sijpelt. Dus voor jou helpt het om zuiver dát bij de ander te laten. En dat je dan praktische zorg kunt doen, zonder strings attached. Dat doe ik ook: ik voer praktische zorg uit (maaltijden, boodschappen, 1x per 1,5 week erheen, dagelijks de thuiszorg volgen in dossier). Dit alles dus zónder emotionele lading. Puur omdat mijn moeder dát allemaal door de kwetsbaarheid van alzheimer niet meer kan. En het is aan te raden om de verwarring daaruit te halen. Ik weet daar alles van. Het helpt om deze zorg voor de kwetsbare ouder te doen, terwijl je de ‘oude’ patronen achter je laat liggen.
Tip 3: Erken jouw eigen bestaan: kijk in liefde naar wat je hebt gecreëerd hebt
Je hoeft de erkenning niet (meer) van de ouder(s) te krijgen. Die mag je jezelf geven en soms om je heen organiseren doordat je de erkenning vraagt op punten waar je behoefte hebt. En het mooi is: jij hebt regie om jezelf liefde te kunnen geven. Erken jouw bestaan. Je bent er. Voel je voeten maar op de grond, de aarde onder je. De natuur om je heen. De liefde om je heen. Jouw lichaam waar jij in woont, als deel van die levenslustige natuur. Voel wat je gecreëerd hebt als jouw leven voor jezelf. Waardeer waar je woont & leeft, jouw vriendschappen die je hebt, kijk in waardering om je heen hoe jij dat gedaan hebt (zonder ja-maars). Adem in, adem uit. Leef.
Tip 4: Wakker een fijne liefdevolle Ouder IN jezelf aan – geef jezelf toestemming jezelf te Zijn
Je mag een Voedende Ouder (ofwel ideale lieve ouder voor jou en je innerlijk kind) in jezelf wakker maken. Je mag jezelf permissies geven, via deze Voedende & Zorgende Ouder. Je mag jezelf geruststellen, keer op keer. Koesteren, liefhebben en permissies geven als het even spannend is. Je mag jezelf écht lieve dingen zeggen. Ook mag je jezelf structuur bieden en nieuwe informatie geven of vergaren. Ga met mensen praten. Stel vragen: hoe doen anderen dat, hoe ervaar jij dat als je erop ‘kauwt’? Informatie halen en nemen. En vragen in wat je nodig hebt. Je mag echt hulp vragen. En liefdevolle boodschappen mag je jezelf eindeloos geven, zoals de koestering van een liefdevolle ouder: Dat heeft elk (innerlijk) kind nodig voor zijn of haar veiligheid.
Welke van deze tips hielp je het meeste? Wat is jouw succes met de tips? Deel deze hieronder. Ik lees ze graag!
